Kindertoeslagenaffaire
In het Kontakt van 5 mei leest u een artikel van Tom Oostra over de Kindertoeslagenaffaire.
Heeft u op basis van dit artikel vragen over de kindertoeslagaffaire? Op deze pagina hebben we veel gestelde vragen verzameld.
Heeft u vragen die u liever persoonlijk wilt bespreken met een medewerker van OnSAltena? Neem dan gerust contact op met OnSAltena via l.hoeke@gemeentealtena.nl.
De compensatieregeling
Waar kan ik informatie vinden over de compensatieregeling van € 30.000?
Op de website van de Belastingdienst staat meer informatie over de 'Catshuisregeling'.
Als iemand de tegemoetkoming van € 750 in december ontvangen heeft, is dat een goede indicatie dat iemand gedupeerd is?
Nee, niet automatisch. De vergoeding van € 750 was een tegemoetkoming voor het lange wachten op een beoordeling. Maar niet iedereen die nog wacht op een beoordeling heeft ook recht op compensatie.
Wanneer wordt er begonnen met de uitbetaling van de € 30.000?
De eerste 470 ouders hebben de € 30.000 ontvangen. Het is de bedoeling om alle ouders die zich vóór 15 februari 2021 hebben aangemeld en die recht hebben op € 30.000 vóór 1 mei 2021 uit te betalen.
Ook ouders die al een compensatie van minder dan € 30.000 hebben gehad, krijgen het aanvullende bedrag voor 1 mei 2021 uitbetaald.
Ouders die zich aanmelden ná 15 februari 2021 krijgen de compensatie uiterlijk 6 maanden na hun aanmelding. Maar alleen als ze daar ook echt recht op hebben. Aanmelden kan tot 1 januari 2024.
Wanneer sluit de € 30.000 euro regeling?
Aanmelden kan tot 1 januari 2024. Zie voor meer informatie de website van de Belastingdienst.
De gegevensuitwisseling en machtiging
Worden alle gedupeerden in één keer overgezet naar de gemeenten?
De lijst met gedupeerde ouders die de gemeente doorkrijgt van de Belastingdienst zijn in de eerste instantie allemaal ouders die zichzelf bij de Belastingdienst gemeld hebben. De eerste gegevensdeling bestaat uit circa 18.000 ouders (februari 2021). Daarna zal er elke twee weken een update worden gestuurd vanuit de Belastingdienst. Hierin zullen alleen de nieuwe ouders worden weergegeven.
Krijgen de ouders van de Belastingdienst bericht dat de gemeente hen gaat benaderen?
Dit is in de algemene berichtgeving van de Belastingdienst opgenomen.
De herstelbetalingen
Kunnen gedupeerden een schuldregeling aanvragen terwijl hun schuldpositie nu niet duidelijk is? Moet er gewacht worden op een reactie van de Belastingdienst?
Gedupeerden kunnen een schuldregeling aanvragen ook als hun schuldpositie bij Belastingdienst nog niet volledig duidelijk is. Gemeenten wordt gevraagd om gedupeerden te ondersteunen, ongeacht of de Belastingdienst het dossier al in behandeling heeft.
Wat kunnen gedupeerden verwachten van de compensatieregeling van de Belastingdienst?
Meer informatie hier over de compensatieregelingen staat op de website van de Belastingdienst.
Hoe gaan gemeenten om met de € 750 die de gedupeerde ouders krijgen in relatie tot bijstandsuitkering, budgetbeheer, beschermingsbewind, schuldhulpverlening?
De € 750 extra tegemoetkoming heeft een wettelijke grondslag via artikel 49g van de wet Verbetering uitvoerbaarheid toeslagen. Om ervoor te zorgen dat het bedrag van € 750 zoveel mogelijk bij de belanghebbende terecht komt, wordt wettelijk geregeld dat de eenmalige tegemoetkoming niet vatbaar is voor vervreemding, verpanding, belening of beslag, waaronder begrepen beslag ingevolge faillissement of toepassing van de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen. De eenmalige tegemoetkoming wordt ook niet verrekend met een eventuele tegemoetkoming, compensatie of andere herstelbetaling. Conform artikel 31, tweede lid sub L, Participatiewet hoeft een schadevergoeding niet verrekend te worden met de uitkering. De 750 euro dient wel gemeld te worden. Meer informatie staat op de website van de Belastingdienst.
De hulpverlening
Wat zijn de mogelijkheden wanneer een gedupeerde ouder in acute nood verkeerd?
Een gemeente kan aanspraak maken op de Bijzondere Bijstand zoals dat normaliter ook gebeurd. Voor gedupeerde ouders is vanuit de Belastingdienst ook een noodvoorziening opgezet.
Krijgen gemeenten alle gedupeerde ouders in één keer aangeleverd? Wie moeten zij als eerste helpen?
Er wordt nog gesproken over een fasering van de levering. Echter voor sommige gemeenten geldt dat zij niet veel gedupeerden hebben, met wie zij wel onmiddellijk contact willen leggen. Daarom deelt de Belastingdienst hele bestand van circa 18.000 (februari 2021) zelfmelders in één keer, uitgesplitst per gemeente. Iedere gemeente krijgt alleen de gegevens van inwoners woonachtig in die gemeente, die zichzelf hebben gemeld bij Toeslagen. Toeslagen deelt vervolgens elke twee weken de gegevens van nieuwe zelfmelders bij Toeslagen aan gemeenten. Daarbij wordt bekeken of het haalbaar en handig is om naast de nieuwe zelfmelders ook een update van de eerder gedeelde bestanden met gegevens mee te sturen.
Wat kunnen we als gemeente doen als gedupeerde ouders zich niet melden bij de gemeente?
Circa 18.000 ouders (februari 2021) hebben zich gemeld bij de Belastingdienst. Middels een machtiging van de Belastingdienst kunnen gemeenten contact opnemen met deze ouders. Daarnaast is het de bedoeling dat gemeenten ook actief en outreachend te werk gaan om gedupeerde ouders te bereiken door middel van het oprichten van een steunpunt. Meer informatie over deze inrichting staat op de website van de VNG.
Schaadt het de vertrouwensband tussen ouders en gemeenten niet wanneer ouders niet gedupeerd blijken te zijn?
Wanneer een ouder niet gedupeerd is kan de gemeente alsnog ondersteuning bieden op verschillende leefgebieden zoals schulden en opvoedingsproblematiek. Dit doet de gemeente ongeacht de reden waardoor de behoefte aan ondersteuning is ontstaan. De
gemeentelijke hulpverlener staat naast de ouder en kan door het bieden van ondersteuning en een luisterend oor de ouder bijstaan.
Wat gebeurt er wanneer de ouder niet gedupeerd blijkt te zijn en de gemeente ondersteuning heeft geboden?
De rol van de gemeente is het bieden van ondersteuning van haar inwoners, ongeacht of iemand gedupeerd is. Als de gemeente iemand helpt die denkt gedupeerd te zijn maar die zich niet heeft aangemeld bij de Belastingdienst, dan wordt iemand meegenomen in het regulier hulpaanbod van de gemeente. Wanneer een ouder een brief heeft ontvangen dat hij of zij zich heeft gemeld bij de Belastingdienst, maar iemand blijkt later niet gedupeerd te zijn, kan de gemeente met de brief van aanmelding alsnog de hulp financieel verantwoorden.
Als een stel uit elkaar gaat: zijn het dan twee gedupeerden of blijft het gezien als paar?
De Belastingdienst keert 1 keer € 30.000 per (voormalig) huishouden uit. De tegemoetkoming gaat naar de persoon die de kinderopvangtoeslag heeft aangevraagd. De Belastingdienst roept ouders die zijn gescheiden op om samen afspraken te maken over de verdeling van het geld. Ex-partners in bijzondere situaties kunnen de Commissie Werkelijke Schade om een uitspraak vragen.
Kan de gemeente de namenlijst van de Belastingdienst aanhouden tegen bijvoorbeeld mensen die schuldhulpverlening ontvangen?
Nee, gemeenten worden gemachtigd om namens de Belastingdienst contact op te nemen met gedupeerden om in een vrijblijvend gesprek hulp (gemeentelijke dienstverlening) aan te bieden. Vooraf mag er geen data gecombineerd worden o.i.d.
Hoe zijn de gedupeerde ouders te herleiden wanneer er sprake is van meerdere schulden?
Hierin is het verhaal van de ouder leidend. Wanneer een inwoner hulp nodig heeft bij de aanpak van schulden, huisvesting, werk en andere leefgebieden dan ondersteunt de gemeente hierin. Wanneer een inwoner zelf of een hulpverlener vermoedt dat de inwoner gedupeerd is door de Belastingdienst, zal de inwoner zich (met hulp van de hulpverlener/gemeente) moeten melden bij de Belastingdienst om in aanmerking te komen voor schadevergoeding. Dit geldt voor alle inwoners die vermoeden gedupeerd te zijn door het toeslagenstelsel.
Wat wordt precies bedoeld met nazorg?
Gemeenten houden tot ongeveer 24 maanden vinger aan de pols contact met inwoners die na een ondersteuningstraject weer voldoende zelfredzaam zijn om zonder aanvullende ondersteuning hun huishouden op de rit te houden. Onderdeel van nazorg kan zijn: periodieke gesprekken, de inzet van buurtmaatjes en coaching/training op afroep.
Hoe ga je om met gedupeerden die schulden door de Toeslagenaffaire hebben afgelost door bij vrienden en familie geld te lenen?
Gedupeerde ouders moeten zich bij de Belastingdienst melden. De Belastingdienst opent een zaak en kijkt naar eventuele compensatie. Als er compensatie wordt uitgekeerd dan kan de ouder dit gebruiken om privéschulden af te lossen.
Wat moet de gemeente doen als een gedupeerde ouder zich meldt voor hulp met schulden maar er is nog niets bekend over eventuele compensatie door de Belastingdienst?
Gemeenten kunnen burgers ondersteunen op de andere domeinen (huisvesting, inkomen, zorg en de opvoeding van kinderen) ongeacht helderheid over de (omvang van) compensatie.
De Belastingdienst
Hoe kan ik de Belastingdienst bereiken?
Het Serviceteam is te bereiken op telefoonnummer: 0800-2358358. Meer contactinformatie staat op de website van de Belastingdienst.
Hoe weten de mensen of zij al op de lijst van gedupeerden staan bij de Belastingdienst?
Gedupeerde ouders die zich bij de Belastingdienst hebben gemeld krijgen een Persoonlijk Zaakbehandelaar (PZB'er) toegewezen. Maar als dit nog niet het geval is, en mensen toch willen weten of ze bekend zijn bij het UHT, dan kunnen ze ook met het Serviceteam bellen.
Wat kan de gemeente doen wanneer een ouder aangeeft niet tevreden te zijn over diens PZB'er?
Als een ouder niet tevreden is met de PZB'er kan hij of zij contact opnemen met het Serviceteam voor een andere zaakbehandelaar.
Kan elke gedupeerde die aanklopt bij de Belastingdienst meteen informatie krijgen over het lokale ondersteuningsaanbod?
De Belastingdienst verstrekt generieke informatie over de hulp en ondersteuning die gemeenten de gedupeerden kunnen bieden.
Zijn er vanuit de Belastingdienst lokale zaakbehandelaars, dus per regio beschikbaar?
Nee. De VNG is in gesprek met de Belastingdienst of dit wel in overweging genomen kan worden.
Is er een definitie van 'gedupeerde ouder'?
In de periode tussen 2004 en 2019 is de Belastingdienst vaak veel te streng geweest in het controleren op en terugvorderen van Kinderopvangtoeslag. Ouders moesten daardoor onterecht veel geld terugbetalen en kwamen in grote problemen. Ouders die benadeeld zijn met kinderopvangtoeslag hebben recht op herstel. Daarvoor zijn er verschillende regelingen.
De drie belangrijkste groepen gedupeerde ouders zijn:
- Ouders die gedupeerd zijn door groepsgewijze of individuele institutionele vooringenomenheid. Dat betekent dat zij betrokken waren bij een groepsonderzoek naar fraude. Deze onderzoeken staan bekend onder de naam ‘CAF-11 vergelijkbaar’.
- Ouders die in de afgelopen 15 jaar 1500 euro of meer (per toeslagjaar) onterecht moesten terugbetalen door de veel te strenge regels.
- Ouders die ten onterechte het verwijt van opzet of grove schuld (O/GS) hebben gekregen. Dat betekent dat de Belastingdienst dacht dat zij ernstige fouten hadden gemaakt in hun aanvraag voor kinderopvangtoeslag. Maar vaak hadden zij alleen kleine fouten gemaakt of waren ze vergeten informatie aan te leveren.
Hoelang duurt het voordat iemand een brief ontvangt dat hij/zij gedupeerd is?
Er wordt - in het kader van de € 30.000 - altijd eerst telefonisch contact gezocht door Belastingdienst Toeslagen met de ouders. Daarna volgt pas een brief. Daarin staat dat de ouder gedupeerd is en recht heeft op € 30.000.
Het bellen en sturen van de brieven is gestart in januari, en op dit moment in volle gang. Het bellen van de ouders, en het versturen van de brieven, gaat in groepen. Helaas kan de Belastingdienst op dit moment nog zeggen welke groep van ouders in welke periode gebeld wordt en daarna een brief krijgt. Zodra dat overzicht bekend is deelt de Belastingdienst dit met VNG en gemeenten, en uiteraard ook met de ouders, via de website en via de sociale kanalen.
Waarom krijgen ouders nog steeds (automatische) brieven van Toeslagen over verhoging van sancties en boeterente?
Dat zou inderdaad niet moeten. Hier wordt naar gekeken door de uitvoeringsorganisatie.