Beste mensen, inwoners van Altena,
Samen herdenken wij vandaag de inwoners van Altena die tijdens de Tweede Wereldoorlog, de koloniale oorlog in Indonesië of bij vredesoperaties daarna, zijn omgekomen.
Vandaag zijn wij samen, in stilte en in verbondenheid.
We staan stil bij 80 jaar Vrijheid.
Wij kregen in 1945 onze vrijheid terug, maar op veel plaatsen in de wereld wordt tot op de dag van vandaag oorlog gevoerd.
Wanneer we denken aan de oorlogsjaren, denken we vaak aan de bombardementen, aan de deportaties, aan de hongerwinter. Ook hier in Altena hebben we zware jaren gekend. Vooral de laatste winter, toen het zuiden van Nederland al was bevrijd en het noorden nog niet, werd Altena een strijdgebied tussen optrekkende geallieerden en terugtrekkende Duitsers. JUIST ook die laatste winter was zwaar.
Maar, beste mensen, oorlog zit niet alleen in grote en grootse misdaden.
De oorlog was juist zo voelbaar in het dagelijks leven van onze ouders en grootouders.
In de vrouw die haar man uitzwaaide en hem nooit meer terugzag.
In de moeder die met één kool vele magen moest vullen.
In de opa die ’s avonds de ramen verduisterde en bang was voor een klop op de deur.
In het kind dat bij ieder maal wachtte op zijn vader die niet meer terugkwam.
Maar óók onderhuids woedde oorlog, een oorlog van wantrouwen en onzekerheid. Immers, wie kon je vertrouwen, en wie niet? Dat gevoel van wantrouwen was zeker zo ontwrichtend.
Steeds alert zijn en je continu afvragen of je buurman of iemand in je familie zomaar een verrader zou kunnen zijn, of een potentiële verrader, puur uit zelfbehoud.
Iets anders denken of zeggen zou direct consequenties kunnen hebben.
Je weet het niet.
DAT gevoel van onveiligheid en van onvrijheid.
Dat is OOK wat oorlog met zich meebrengt. En wat je je leven lang meedraagt.
In alle kernen van Altena is heftig gestreden.
Jonge mannen zijn opgepakt in Giessen, in Veen, Wijk en Aalburg, Werkendam. Jonge mannen die uit heel onze streek kwamen.
Razzia’s, branden, gevechten, onze voorouders hebben veel meegemaakt. Hen is veel leed aangedaan. Er zijn veel slachtoffers gevallen.
In al onze kernen leefden ook de helden. De bekende verzetsstrijders zoals de liniecrossers, maar ook de gewone mensen die onderduikers een veilige plek hebben gegeven in een kelder of een stal. De boeren, die stiekem zorgden voor eten voor mensen die niets hadden, en de achtergebleven vrouwen die voor elkaar en voor elkaars kinderen zorgden.
In onze tijd brengt herdenken en het vieren van 80 jaar vrijheid ook een verplichting en een opdracht met zich mee.
Wij herdenken niet alleen om de doden te eren maar ook om de levenden te waarschuwen.
Als wij niet waakzaam zijn, kan de geschiedenis zich zomaar herhalen.
Conflicten en oorlogssituaties in de wereld zijn vandaag de dag talrijker groter en heftiger dan onze generatie ooit heeft meegemaakt. Ik dacht altijd dat ik van de NA-oorlogse generatie was en zou blijven. De harde realiteit dwingt ons echter meer te investeren in onze weerbaarheid. Onze beschaving, onze veiligheid, vrijheid en vrede blijken kwetsbaar.
Ik roep daarom iedereen op een rechtvaardig mens te zijn en te blijven. Te blijven luisteren naar anderen en andersdenkenden het gesprek te blijven voeren. Onze kracht ligt in samenzijn en samenwerken.
Laat u niet opjagen en vorm uw eigen mening. Zorg ervoor dat u goed geïnformeerd bent en laat u niet beïnvloeden door mensen die de waarheid geweld aan doen.
Ieders mening mag er zijn en ieders mening verdient respect.
Er is geen geweld nodig om je te laten horen, het gaat er niet om dat ik win en jij verliest of andersom.
Echt winnen doen we alleen als we ALLEMAAL winnen.
In de brief van Paulus, Korintiërs 13 lezen wij over Geloof, Hoop en Liefde.
Als je geen liefde hebt voor anderen, beteken je niets.
Als je geen liefde hebt voor anderen, is alles wat je doet zinloos.
In een wereld vol verschillen, biedt geloof een fundament van liefde en begrip.
80 jaar vrijheid is een mijlpaal, het is geen eindpunt.
De verantwoordelijkheid om de vrede te bewaken, ligt niet alleen bij regeringen en grote wereldleiders, die verantwoordelijkheid ligt ook bij u en bij mij.
Vrede is van ons allemaal.
Dank u wel